Sáng kiến cộng đồng

View Original

Người ta đã làm thế nào khi chưa có điều hòa nhiệt độ

Trong những ngày hè nóng bức, điều hòa nhiệt độ chính là ‘thứ tồn tại duy nhất’. Vậy bạn đã từng suy nghĩ khi điều hòa chưa xuất hiện thì người ta làm như thế nào để các căn phòng không trở thành ‘buồng tắm hơi’ trong cái nóng mùa hè?

Năm 1902, chiếc điều hòa đầu tiên được Willes Carrier sáng chế ra không nhằm mục đích làm mát phòng mà nó được sử dụng trong công nghiệp để kiểm soát chất lượng. Sau này, khi cơn lốc ‘những tòa nhà chọc trời’ bằng kính và thép ập đến thì những chiếc máy điều hòa mới thực sự được phổ biến trong đời sống.

Nhưng trước đó, con người đã làm cách nào để làm mát cho căn nhà của mình? Những phương pháp truyền thống dưới đây chắc chắn sẽ làm bạn không khỏi ngạc nhiên.

Trước khi những chiếc điều hòa xuất hiện, con người đã biết tránh nóng bằng cách sống dưới lòng đất. Thậm chí, các hang động cũng là nơi trú ngụ của nhiều người dân, nó không những giúp hạ nhiệt mà còn đảm bảo an toàn.

Việc sống dưới lòng đất có thể không phải là sự lựa chọn tối ưu nhưng phương pháp này vẫn tồn tại cho đến tận ngày nay với ví dụ là các tầng hầm sâu, các ngôi nhà phân cấp hay các ngôi nhà xây dựng trên sườn đồi. Trong thời kì nóng đỉnh điểm của mùa hè, những ngôi nhà này vẫn luôn mát mẻ và trong lành.
 
Ở một số nơi trên thế giới hiện nay như Cappadocia, Thổ Nhĩ Kì, cả thành phố được xây dựng, và ẩn mình dưới lòng đất. Các ngôi nhà ở Pie Town, Mexico cũng là một ví dụ. Bạn không cần bỏ ra quá nhiều chi phí để xây dựng một ngôi nhà tuyệt vời và mát mẻ quanh năm như vậy.

Việc xây dựng nhà có tường dày không chỉ đảm bảo an toàn mà còn có tác dụng cách nhiệt rất tốt. Cách này giúp duy trì nhiệt độ trong nhà ở nhiệt độ thấp tương đối quanh năm.

Tường đá có khả năng giữ nhiệt rất tốt. Dù đã hấp thụ nhiệt khá chậm nhưng nó có thể giữ nhiệt đó đến vài ngày. Bởi vậy, các bức tường đá làm cho việc giữ ấm trong mùa đông khó khăn hơn nhưng nếu bạn cần tránh nóng trong những ngày hè, đây là lựa chọn không tệ..

Những tòa nhà cổ, đặc biệt ở thế kỉ 17-19, thường được xây dựng với trần nhà cao, thông thoáng. Kiểu nhà này tạo ra các luồng đối lưu không khí trong phòng, đẩy hơi nóng lên cao và làm phần dưới của căn nhà mát mẻ. Những chiếc quạt trần trong các ngôi nhà này giúp thoát khí nóng vào mùa hè và đẩy hơi ấm xuống khi vào đông.

Những ngôi nhà cổ này còn tận dụng được hiệu ứng ngăn xếp của cầu thang mở và ống khói giúp thoát khí phía trên trần nhà, tạo sự lưu thông không khí. Nếu để ý, bạn sẽ thấy nhiều người chỉ sử dụng tầng phía trên vào ban đêm, với cửa sổ mở để đón khí và thoát khói độc từ lò sưởi.

Nhiều căn nhà khác còn có tháp cao hay tháp pháo như một thiết bị bắt gió, lưu thông không  khí và tăng tính thẩm mỹ cho căn nhà.

Vào mùa hè, các ngôi nhà sẽ nóng lên do lượng ánh sáng và sức nóng của mặt trời. Chính vì thế, nhiều người đã làm mát của ngôi nhà của mình bằng cách trồng cây quanh nhà.

Những tán cây như những chiếc dù khổng lồ che mát căn nhà trong những ngày hè oi ả. Chúng chắn ánh nắng trực tiếp từ mặt trời vào mùa hè và đón hơi ấm mặt trời vào mùa thu khi lá rụng.

Ngoài ra, góc chiếu của mặt trời vào mùa hè thường cao hơn mùa đông nên những tán cây này còn cho ánh nắng đi qua nhiều hơn vào mùa đông để làm ấm căn phòng.

Các căn nhà ngày xưa thường được xây dựng có hiên trước của nhà vừa để tránh nóng vừa là nơi những người hàng xóm tụ tập chuyện trò.

Trong những đêm hè nóng bức, hiên nhà luôn là sự lựa chọn hoàn hảo để tránh nóng. Tiếc là ngày nay khi công nghệ ngày càng phát triển, thói quen truyền thống này đã dần mất đi.

Thu Hà (Theo Interestingengineering)

See this gallery in the original post