Sáng kiến cộng đồng

View Original

Máy đọc suy nghĩ giúp người liệt toàn thân giao tiếp

Công nghệ này hoạt động dựa trên việc đo nồng độ oxy trong não.

Các nhà khoa học vừa công bố một loại công nghệ mới kết hợp hoạt động của não và máy tính giúp cho các bệnh nhân mắc chứng liệt hệ thần kinh vận động (ASL) có thể giao tiếp.

Ý tưởng về một loại công nghệ giúp đọc được suy nghĩ của các bệnh nhân bị liệt toàn thân đã xuất hiện từ nhiều thập kỷ trước.

Tuy nhiên, mãi cho đến hiện nay, công nghệ này mới đạt được những bước tiến đáng kể. Thậm chí công nghệ mới còn cho phép người thân và các bác sĩ điều trị biết được tâm trạng hiện thời của bệnh nhân.

Xơ cứng teo cơ một bên (ALS) là một chứng bệnh khiến cho các dây thần kinh trong não bộ và các tuỷ sống chết dần.

Những dây thần kinh này được gọi là dây thần kinh vận động, và chúng điều khiển các cơ cho phép bạn di chuyển những phần khác nhau trên cơ thể. ALS còn được gọi là chứng bệnh của Lou Gehrig.

Cuối cùng, bệnh nhân không thể di chuyển bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể của họ, thậm chí cả đôi mắt, mặc dù bộ não của họ không hề có tổn thương gì.

Những người mắc ALS sẽ dần dần bị tật. Tốc độ phát triển của bệnh đối với mỗi người là khác nhau. Một số người có thể sống cùng với căn bệnh qua hàng năm trời.

Nhưng sau một thời gian, ALS sẽ khiến cho người bệnh gặp khó khăn trong việc đi lại, nói năng, ăn uống, nhai nuốt, và hít thở.

Những vấn đề này có thể dẫn đến chấn thương, bệnh tật, và thậm chí tử vong. Trong hầu hết các trường hợp, cái chết sẽ xảy ra trong 3 đến 5 năm sau khi những triệu chứng bắt đầu, mặc dù một số người có thể sống qua rất nhiều năm, thậm chí vài thập kỷ.

Các nhà khoa học đã cố gắng tìm cách nghiên cứu tăng cường công nghệ giao diện não-máy tính nhằm đo hoạt động điện não của các bệnh nhân để giúp họ giao tiếp.

Một người bị mắc chứng bệnh ALS vẫn có thể sử dụng máy đo sự di chuyển mắt để giao tiếp với thế giới bên ngoài. Nhưng khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối, bệnh nhân sẽ mất luôn khả năng điều khiển mắt và những công nghệ cũ sẽ hoàn toàn trở nên vô dụng.

Để khắc phục vấn đề này, một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã phát triển một phương pháp khác để phát hiện hoạt động thần kinh mà không cần phụ thuộc vào tín hiệu điện não, đó chính là đo những thay đổi trong lượng oxy trong não.

Nghiên cứu này dựa trên một công nghệ có tên là quang phổ chức năng cận hồng ngoại, sử dụng ánh sáng để đo những thay đổi về nồng độ oxy trong máu.

Vì các khu vực của não sẽ hoạt động mạnh nhất tại thời điểm chúng tiêu thụ nhiều oxy nhất. Điều này có nghĩa là các nhà khoa học có thể xây dựng được những mô hình hoạt động của não từ sự thay đổi oxy.

Kỹ thuật này không cần phụ thuộc vào việc đo lường chuyển động của các cơ bắp như hệ thống ghi điện não đồ (EEG). Từ đó giúp bệnh nhân ALS giao tiếp cả trước và sau khi họ mất toàn bộ khả năng cử động cơ thể.

Nghiên cứu đã được tiến hành trên 4 người bị mắc bệnh ALS, trong đó có 3 người bị mất hẳn khả năng giao tiếp kể từ cuối năm 2014, người còn lại là vào đầu năm 2015.

Bằng việc sử dụng công nghệ giao diện não-máy tính mới, những bện nhân này đã có thể giao tiếp với các bác sĩ chăm sóc và gia đình của họ trong vài tháng gần đây.

Phan Thanh (independent)