Từ những vật liệu tưởng chừng bỏ đi như màn hình tivi hỏng, thùng vỏ máy tính…, hai nữ sinh lớp 9 đã dày công tạo nên sản phẩm bếp năng lượng mặt trời “độc nhất vô nhị”.

Với sáng tạo này, Lê Thị Quỳnh Như và Phạm Minh Trang (trường THCS Tố Hữu, TP.Huế) đã xuất sắc vượt qua hàng trăm mô hình khác để giành giải tại cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc năm 2016.

Chia sẻ về ý tưởng làm ra sản phẩm “Bếp năng lượng mặt trời từ màn hình tivi” đầy sáng tạo, Trang cho biết: “Những năm gần đây, biến đổi khí hậu diễn ra trên toàn cầu nên năng lượng xanh đang là giải pháp hiệu quả để giảm thiểu hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên. Sau một thời gian mày mò nghiên cứu, chúng em đã bắt tay thực hiện sản phẩm này”.

Để làm ra sản phẩm, các em đã chế tạo thấu kính hội tụ bằng cách cắt và lấy phần màn hình lồi phía trước của 2 tivi hỏng. Sau đó, sử dụng keo silicon gắn lại với nhau tạo ra vỏ thấu kính hội tụ rồi cho đầy nước vào vỏ thấu kính.

Công việc tiếp theo là thiết kế giá đỡ thấu kính. Các em dùng cưa, máy cắt, máy khoan và bulong để chế tạo bộ giá đỡ thấu kính từ những thanh sắt.

Phần giữ nhiệt, các em sử dụng thùng vỏ máy tính (kích thước 20x40x45cm) rồi lót giấy phản xạ 4 mặt vào bên trong, dưới đáy đặt tấm nhôm thu nhiệt, phía trên lắp tấm gương mỏng để giữ nhiệt bên trong hộp. Công đoạn cuối cùng là ráp các chi tiết để hoàn thiện sản phẩm.

Các em tiến hành gắn thấu kính hội tụ lên giá sao cho mặt thấu kính xoay được quanh trục của giá. Đặt hộp thu nhiệt phía dưới thấu kính để tấm thu nhiệt nằm đúng vị trí tiêu điểm của thấu kính hội tụ.

Tuy nhiên trong quá trình “kết tinh” thành phẩm, đôi bạn mang trong mình dòng máu đam mê sáng tạo vấp phải không ít khó khăn.

“Chúng em mất gần 6 tháng ròng rã để tìm tòi và nghiên cứu làm ra sản phẩm cuối cùng. Khó khăn nhất là việc tìm kiếm và lắp hai màn hình tivi cho phù hợp vì kích thước của hai màn hình khác nhau nên gây ra khó khăn trong việc lắp ghép thấu kính hội tụ”, Như bộc bạch.

Theo Như và Trang, điểm nổi bật của sản phẩm này chính là bếp hoạt động dựa trên nguyên lý thấu kính hội tụ nên năng lượng luôn tập trung tại tiêu điểm của thấu kính. Bếp có ưu điểm so với các loại bếp khác là nguyên liệu cho sản phẩm có giá thành rẻ (khoảng 200.000 đồng), không gây phỏng do nồi nằm trong hộp, dễ dàng sử dụng, nhất là khắc phục được hiện tượng bị chói mắt khi đun nấu.

Để sử dụng, đầu tiên cần phải đặt bếp ở ngoài trời rồi chỉnh sao cho mặt thấu kính hội tụ hướng về mặt trời. Lúc này toàn bộ năng lượng ánh sáng sẽ được thấu kính hội tụ tập trung tại tiêu điểm đồng thời, bên trong hộp giữ nhiệt có tấm thu nhiệt bằng nhôm nằm đúng ngay vị trí tiêu điểm của thấu kính hội tụ dưới đáy hộp. Lúc ấy, năng lượng ánh sáng được tấm nhôm hấp thụ, nhiệt năng của tấm nhôm sẽ tăng lên và truyền sang nồi nhôm, từ đó làm chín thức ăn.

Với những nỗ lực không ngừng, sản phẩm của hai em đã xuất sắc giành Giải Nhất quốc gia cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc 2016; Giải Ba cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Thừa Thiên – Huế lần thứ 9 năm 2016.

Thầy Đặng Quốc Cường, giáo viên hướng dẫn hai em thực hiện đề tài, cho biết: “Khi nghe cả hai trình bày ý tưởng, tôi thực sự thích thú và không ngần ngại tạo điều kiện tối đa để các em có thể triển khai. Quả thật, bếp năng lượng mặt trời được làm từ vật liệu phế thải nhưng rất có ích, thân thiện với môi trường. Hy vọng, sản phẩm sẽ được đầu tư đúng mức và ứng dụng rộng rãi trong thực tiễn”.

Nhật Tuấn