Start-up HiveEarth (Tổ ong đất) đã sử dụng đất được đào từ công trường để xây dựng nhà. Những ngôi nhà sử dụng vật liệu đất này, giúp gia chủ tiết kiệm tiền điện, bởi chúng mát hơn, thậm chí là không cần dùng tới điều hòa, ngay cả khi thời tiết nóng. Điều đặc biệt, những ngôi nhà này giúp tiết kiệm chi phí tới 1/3 và có thể trụ vững hơn khi động đất.

 Kỹ thuật mà họ sử dụng gọi là xây tường đất nện. Về cơ bản, đất sẽ được nén chặt lại bằng một chiếc đầm cho tới khi thành một bức tường.

Cô Joelle Eyeson đã thành lập doanh nghiệp khởi nghiệp xây dụng Tổ ong đất vào năm 2016, sau khi nhận thấy nhu cầu dành cho những ngôi nhà đất nện đang ngày một tăng lên. Tất nhiên, nhu cầu đó xuất phát từ chi phí rẻ và ưu điểm thân thiện với môi trường của công trình đất nện.

“Tại một quốc gia, thậm chí là một lục địa nơi rất nhiều thứ bền vững, chúng tôi đã vắt óc để tìm ra cách nào đó để có thể tận dụng những nguồn nguyên liệu tự nhiên có thể tái tạo. Phần lớn nhà cửa ở Ghana được xây từ xi-măng. Đây là loại vật liệu phải nhập khẩu. Bởi thế, chúng tôi đã nghĩ tới việc dùng những nguồn nguyên liệu có sẵn ở Ghana để xây nhà”, cô Joelle Eyeson, giám đốc điều hành Tổ ong đất cho biết.

Nguyên liệu để xây nhà đất nện gồm có đất, sỏi và đất sét. Thợ xây chỉ cho thêm một lượng xi măng rất nhỏ vào hỗn hợp này. Ý tưởng xây nhà đất nện có từ thời cổ xưa và được nhiều nền văn hóa trên thế giới áp dụng.

“Ý tưởng xây nhà từ bùn đất có từ rất lâu và chúng ta có thể thấy những công trình như thế vẫn đứng vững hàng nghìn năm ở nhiều nơi trên thế giới. Ở Trung Quốc người ta đã  xây Vạn Lý Trường Thành từ đất nện. Hay Đế chế Mali ở Tây Phi, họ cũng dùng đất nện để dựng lên các pháo đài”, anh Kwame Deheer, đồng sáng lập công ty xây dựng Tổ Ong Đất cho biết.

Để xây một bức tường đất nện chắc chắn, nhóm thợ xây của công ty Tổ Ong Đất sẽ nén từng lớp đất lại. Sau đó, họ rải một lớp đất khác lên và tiếp tục công đoạn nén. Mỗi một lớp đất sẽ được trộn với những loại vật liệu khác nhau để gia cố độ bền của bức tường. Không những thế, chính những vật liệu khác nhau trộn cùng với đất sẽ giúp tạo nên những hoa văn ấn tượng sau khi hoàn thiện.

“Những bức tường này chẳng khác gì một bức tường xi-măng đá. Chúng tôi bắt chước những bức tường xi-măng đá tồn tại qua hàng nghìn năm qua. Cứ lớp xi măng đá nọ chồng lên lớp xi măng đá kia. Chúng tôi ấn tượng với quy trình này”, anh Kwame Deheer, đồng sáng lập công ty xây dựng Tổ Ong Đất cho biết.

Cho tới nay, công ty đã hoàn thiện được 4 công trình đất nện. Ban đầu họ khởi động bằng một công trình khá nhỏ và thử nghiệm với nhiều loại vật liệu cũng như kỹ thuật khác nhau gồm có gạch và đất nện.

Lợi thế đầu tiên của đất nện là chi phí thấp. Đất có ở mọi nơi và chi phí để mua đất không tốn kém, cũng do nó có sẵn ở địa phương nên không mất chi phí vận chuyển.

Chi phí xây dựng nhà bằng đất nện chỉ bằng 1/3 so với các công trình tương tự, được xây theo lối hiện đại. Cụ thể, chi phí hoàn thiện một ngôi nhà đất nện 1 phòng ngủ là khoảng 5000USD (khoảng 116 triệu đồng Việt Nam), khá dễ chịu so với thu nhập của người dân Ghana nói riêng và lục địa đen nói chung.

Nhưng đó chưa phải là toàn bộ ưu điểm của công trình.

 “Chất lượng không khí trong nhà rất tuyệt vời. Lúc nào ngôi nhà cũng thoáng mát bởi chính những bức tường đất sẽ đảm nhận vai trò như một chiếc điều hòa làm mát cho ngôi nhà. Ngoài ra, cấu trúc tường chắc như đá nguyên khối nên nó khó bị sụp đổ khi động đất dù bị rung lắc”, anh Kwame Deheer chia sẻ thêm về những ưu điểm của nhà đất nện.

Và không chỉ đứng vững khi động đất tốt hơn các công trình đương thời, nhà bằng đất nện còn giúp tiết kiệm kha khá tiền điện.

“Sống trong căn nhà đất nện tôi nhận thấy nó có rất nhiều ưu điểm. Những bức tường dày tới 30cm giúp nó cách âm tốt. Được xây dựng bằng loại vật liệu hoàn toàn tự nhiên không hề chứa hóa chất độc hại nào. Không khí trong nhà luôn thoáng mát, nhờ đó chúng tôi ít phải dùng đến các thiết bị điện để làm mát như quạt hay điều hòa”, anh William Quagraine, chủ của một căn nhà đất nện chia sẻ.

Công ty Tổ Ong Đất hiện đang thuê 14 công nhân xây dựng và 1 chuyên gia giám sát công trình. Họ cũng dần nhận được nhiều hơn sự tín nhiệm của người dân địa phương. Ở chiều ngược lại Tổ Ong đất đang có tham vọng tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho những người đàn ông và phụ nữ thất nghiệp bằng cách đào tạo cho họ kỹ thuật xây nhà đất nện, để họ có thể tự kiếm sống hoặc làm cho Tổ Ong Đất khi công ty cần huy động nhân lực.

Trên thế giới có 2 công trình đất nện nổi tiếng là Vạn Lý Trường Thành ở Trung Quốc và cung điện Alhambra ở Tây Ban Nha. Dù được xây từ đất nhưng cả 2 công trình đã tồn tại được hơn 1000 năm.

Đất nện là sự kết hợp giữa đất sét gốc dầu, nước và một chất ổn định tự nhiên như sợi thực vật hoặc nhựa đường. Những bức tường bằng đất nện có thể được gia cố thêm bằng các vật liệu như gỗ, tre.

Đất nện đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ qua trong các công trình ở Nam Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Trung Đông và Bắc Phi.

 Hoài Thanh (Theo DWTV)