Học sinh cấp 3 sử dụng AI điều tiết đèn giao thông
Ý tưởng sử dụng camera phân tích dữ liệu cho máy học và điều tiết đèn giao thông của đội STEME trường THPT chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An) đã giành giải nhất cuộc thi Think Eco.
“Thời gian lãng phí ở các ngã tư đèn đỏ là quá lớn”; “Tại sao người Việt thiệt hại hơn một triệu giờ lao động/năm chỉ cho việc đi lại”; “Làm thế nào để giao thông vận hành thông minh hơn”… là những câu hỏi mà nhóm học sinh trường THPT chuyên Phan Bội Châu trăn trở khi tham gia giao thông hàng ngày.
Từ đó, 5 em đã tìm cách vận dụng các kiến thức đã học được tại CLB STEME do Dự án ĐH VinUni khởi xướng để tìm cách giải quyết vấn đề bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và giành giải nhất cuộc thi Think Eco tại Ngày hội STEME.
“Không chỉ tốt về mặt ý tưởng khi gắn với một vấn đề thực tiễn tại Việt Nam là ùn tắc giao thông, đề tài đã được nghiên cứu công phu khi phân tích, đo đạc, kiểm thử chắc chắn. Việc sử dụng camera để máy học, điều chỉnh tín hiệu giao thông sẽ tiết kiệm thời gian và giảm thiểu ô nhiễm”, TS Đặng Văn Sơn - nhà sáng lập và Giám đốc Học viện Sáng tạo S3, Trưởng ban giám khảo cuộc thi - nhận định.
Sản phẩm của trường THPT chuyên Phan Bội Châu đã giành chiến thắng khá sít sao. Dù xuất phát từ ý tưởng bình dị, những sản phẩm trong ngày hội STEME đều có chất lượng cao, do chính các em làm vàcó khả năng ứng dụng tốt trong thực tiễn.
Top 5 còn có ý tưởng biến rác hữu cơ thành đất trồng trọt của nhóm STEME trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (TP.HCM); sản phẩm sử dụng AI phân loại rác hữu cơ và vô cơ của trường chuyên ĐHSP Hà Nội.
Ngoài ra, ý tưởng biến nước thải thành nước sạch sử dụng công nghệ sinh học của trường THPT Vinschool và máy đo bản đồ bụi và đưa ra cảnh báo của học sinh trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa (TP.HCM) cũng gây ấn tượng.
“Điều đáng vui mừng là các em đã quan tâm nhiều hơn các vấn đề xã hội, như môi trường, xứ lý nước thải, làm sao để cuộc sống thông minh hơn… Trong nghiên cứu khoa học từ phổ thông, thí sinh thường đưa ra các vấn đề mang nặng tính học thuật, suy diễn, nhưng cuộc thi này thì khác”, PGS. TS Chu Cẩm Thơ - một trong 50 phụ nữ có tầm ảnh hưởng lớn tại Việt Nam do Forbes bình chọn, giám khảo cuộc thi - đánh giá.
Báo cáo đầu năm 2019 của Tổ chức Nghiên cứu về khoa học và công nghệ của Khối thịnh vượng chung cho thấy Việt Nam cần một triệu nhân lực trong lĩnh vực STEM từ nay đến 2020. Tuy nhiên, số học sinh THPT quan tâm đến các ngành nghề STEM ít hơn nhiều so với ngành nghề kinh doanh quản lý, tài chính ngân hàng.
Giáo sư Vũ Hà Văn, Giám đốc khoa học Viện nghiên cứu Dữ liệu lớn của Vingroup, cho rằng học sinh yêu thích khoa học công nghệ cần có được một môi trường được tự do học hỏi, thoả mãn những giấc mơ và phát kiến trong đầu. Dự án Đại học VinUni đang nỗ lực biến ý tưởng đó thành hiện thực.
“Trong 6 tháng qua, kể từ khi bắt tay vào triển khai, chúng tôi có 20 dự án STEME trên cả nước. Con số này sẽ không chỉ dừng lại ở 20, mà còn được nhân lên thành 200, 2.000 CLB để phát triển nền tảng trí thức của các em học sinh. Đây là bước đầu tiên góp phần tạo sự đột phá, đổi mới sáng tạo cho nền KHCN Việt Nam”, giáo sư chia sẻ.
Trong khi đó, PGS, TS Chu Cẩm Thơ nhận định, chương trình STEME từ Dự án ĐH VinUni không những trang bị kiến thức, kỹ năng về STEM cho học sinh mà còn hình thành, đào tạo các phẩm chất thiết yếu của người công dân toàn cầu như tinh thần khởi nghiệp (entrepreneurship mindset) và kỹ năng học tập (study skills).
Với hướng đi bài bản và khác biệt, chương trình STEME của Dự án ĐH VinUni đã khuấy động không khí sáng chế tại các trường THPT, từ đó “đánh thức” tiềm năng nghiên cứu khoa học của các bạn học sinh, để các em dễ dàng định hướng tương lai, nghề nghiệp, trở thành nguồn nhân lực KHCN quan trọng trong tương lai.
Chương trình đưa giáo dục STEM tới học sinh THPT là một phần của đề án Hỗ trợ đào tạo nguồn lực khoa học công nghệ Việt Nam của Vingroup. Ngày hội STEME là điểm nhấn tổng kết giai đoạn một của chương trình, tạo đà cho các giai đoạn tiếp theo. Mục tiêu tiếp theo của đề án là đưa chương trình giáo dục STEME tới 500 trường trung học trên toàn quốc, tiếp cận trực tiếp 15.000 học sinh, thành lập mạng lưới 1.000 giảng viên STEME và xây dựng sân chơi khoa học công nghệ trên diện rộng.
Bên cạnh cuộc thi Think Eco dành cho 20 CLB STEME xuất sắc nhất, ngày hội còn có nhiều hoạt động ý nghĩa như cuộc thi Act Inno; workshop “Kỹ năng công dân toàn cầu”; hội thảo “Sẵn sàng cho tương lai - cùng VinUni”, với sự tham gia của diễn giả nổi tiếng, như Shark Thái Vân Linh; TS. Bùi Hải Hưng và GS. Rohit Verma…
Diệp Trà